चला विज्ञानाचा प्रचार करू या आणि डॉ. नरेंद्र दाभोलकरांना खरी श्रद्धांजली वाहूया !!
High-voltage विद्युत तारेवर बसल्यावरही पक्ष्यांना शॉक का लागत नाही ?
ज्या प्रमाणे पाणी जास्त उंचीच्या ठिकाणहून कमी उंचीच्या ठिकाणी आपोआप जाते तसेच Electricity जास्त दाबाच्या (High Voltage) ठिकाणहून कमी दाबाच्या (Low Voltage) ठिकाणी प्रवास करते.
जेव्हा पक्षी विद्युत तारेवर बसतो आणि जमिनीला सुद्धा त्याच वेळा स्पर्श करतो त्यावेळेस Electricity ला पक्ष्याच्या शरीरातून जेथे voltage नाही तेथे जाण्यासाठी मार्ग निर्माण होतो आणि शॉक बसून पक्षी मरण पावतो.
परंतु जेव्हा पक्षी एका तारेला स्पर्श करतो किवा तारेवर बसतो तेव्हा Electricity तारेतून पुढे वाहत जाते नाकी पक्ष्यातून त्यामुळे पक्ष्यांना शॉक लागत नाही.
अधिक माहितीसाठी खाली इंग्रजीत...
-----------------------------------------------------------------------
Why dont birds sitting on a high-voltage wire get a shock ?
Electricity travels from a place of high voltage to low voltage, just like water travels naturally from high elevation to low elevation.
If the bird sits on a wire and also touches the ground, a path is created that allows electricity to travel through the body and to the place with no voltage. When electricity travels through the body of the bird in this fashion, electrocution takes place, and the bird dies.
However, if the bird touches a single wire it doesn't get a shock because electric current passes through the wife instead of the bird.
-----------------------------------------------------------------------
बोट / हाडे मोडताना आवाज का येतो ?
आपल्या शरीरात जेथे जेथे Joints आहेत उदा. बोटे, मणक्यांची हाडे यांच्या Joints भोवती Synovial नावाचे द्रव असते. आपण बोट मोडण्यासाठी ते वाकवतो तेव्हा या Synovial द्रव्याचा दबाव कमी होतो आणि या द्रव्यात असणारे विविध वायुंचा बुडबुडा निर्माण होऊन तो फुटतो आणि बोट / हाडे मोडताना येणारा आवाज निर्माण होतो.
अधिक माहितीसाठी खाली इंग्रजीत...
-----------------------------------------------------------------------
What makes the sound when we crack our Figures / joints ?
All of the joints in our bodies are surrounded by synovial fluid, a thick, clear liquid. When you stretch or bend your finger to pop the knuckle, you're causing the bones of the joint to pull apart. As they do, the connective tissue capsule that surrounds the joint is stretched. By stretching this capsule, you increase its volume. So as the pressure of the synovial fluid drops, gases dissolved in the fluid become less soluble, forming bubbles through a process called cavitation. When the joint is stretched far enough, the pressure in the capsule drops so low that these bubbles burst, producing the pop that we associate with knuckle cracking.
-----------------------------------------------------------------------
समुद्रात मीठ कसे तयार होते ?
जेव्हा पाउस पडतो आणि जमिनीत मुरतो तेव्हा जमिनीतील आणि दगडातील मुलद्रव (Substances) पाउस पाण्यासोबत वाहत आणतो आणि हे द्रव्य नदी आणि समुद्रात येतात. तुम्ही ह्या द्रव्याचे नावे Mineral Water च्या बाटलीवर छापलेले पाहू शकाल.
नदीचे पाण्यात खूप कमी म्हणजे १ ग्राम प्रती लिटर एवढेच तर समुद्र्याच्या पाण्यात जास्त म्हणजे ३५ ग्राम प्रती लिटर एवढे हे द्रव्य असते कारण समुद्रात हे द्रव संचित होते.
जरी नद्या हे मीठ समुद्रात पाण्याद्वारे आणतच राहते तरीही समुद्र हा अति खारट / मिठाने युक्त होत नाही कारण समुद्रातील प्राणी आणि वनस्पती मिठाचे शोषण त्यांच्या शरीरात करत असतात आणि जेव्हा ते मृत होतात ते समुर्द्राच्या तळाशी जमिनीत पुरले जातात आणि त्यांचे विघटन होते.
अधिक माहितीसाठी खाली इंग्रजीत...
-----------------------------------------------------------------------
How is salt formed in the sea ?
When rain falls on the ground and seeps below it, it washes away substances from the soil and rocks. It carries these substances into the river and the sea. You can read the names of these substances on the label of a bottle of mineral water.
River water contains only a little salt about 1 gm per liter whereas the salt content of the sea is much higher about 35 gm per liter on an average. The reason is that the salt remains in the sea.
Although the rivers continue to deposit new salts, the seas do not become 'over salty' because animals and plants in the sea absorb the salts in their bodies. When they die, they sink to the seabed and decompose into sediments.
-----------------------------------------------------------------------
आपण श्वसन करत असलेला ऑक्सिजन कोठून येतो ?
वायू रुपात ऑक्सिजन पृथ्वीवर सुमारे ३.५ बिलियन वर्षांपूर्वी तयार झाला. त्या वेळी, सूर्याच्या अतिनील (UV) किरणांनी वातावरणातील पाण्याच्या अनुचे (molecules) चे विघटन केले आणि त्यातून ऑक्सिजन आणि हायड्रोजन बाहेर पडले. परंतु यातील बराचसा ऑक्सिजनचा लगेच विविध मुलद्रव्यांशी (substances) संयोग झाला आणि वायुरूपात ऑक्सिजन जास्त वेळ राहू शकला नाही.
ऑक्सिजन समुद्रात सुद्धा निर्माण झाला. समुद्रातील निळे शेवाळाने (blue algae) प्रकाश-संश्लेषण (photosynthesis) करणे चालू केले तेव्हा ऑक्सिजन तयार झाला. या शेवाळाने सूर्यप्रकाश आणि कार्बनडाय ऑक्साईड चे रुपांतर उर्जेत केले. या प्रक्रियेत वायुरूपात ऑक्सिजन तयार होऊन वातावरणात जमा झाला. अंदाजे एक बिलियन वर्ष पूर्वी एकूण वातावरणात ४% ऑक्सिजन होता.
अधिक माहितीसाठी खाली इंग्रजीत...
-----------------------------------------------------------------------
Where does the oxygen we breathe come from ?
Gaseous oxygen was created on the Earth about 3.5 billion years ago. At the time, the UV light of the sun decomposed the water vapour molecules present in the atmosphere, and released oxygen and hydrogen. But a major part of the oxygen immediately reacted with the substances, so that It was no longer available in the atmosphere as gas.
Oxygen was also produced by the seas, where the ‘blue algae’ carried out photosynthesis. These bacteria converted sunlight and carbon dioxide into energy. In the process, gaseious oxygen was released as ‘waste product’, which accumulated in the atmosphere.
Appx one billion years ago, 4% of the atmosphere consisted of oxygen.
-----------------------------------------------------------------------
ताऱ्यांविषयी काही माहिती-
१. ताऱ्यांची चमचम ( twinkling) ताऱ्यांच्या स्वत: मुले नाही तर वातावरणातील हवेच्या झुळके होते.
२. प्रत्येक २० दिवसानंतर एक नवीन तारा निर्माण होतो.
३. ताऱ्यांचा रंग हा लाल, पिवळा आणि नीळासुद्धा असू शकतो. लाल रंग म्हणजे सर्वात थंड तारा आणि नीळा म्हणजे सर्वात उष्ण. पिवळा तारा सूर्यासारखे तापमान असलेला असू शकतो.
४. काही तारे हे सूर्याच्या १००० पटीने मोठा सुद्धा असतात.
अधिक माहितीसाठी खाली इंग्रजीत...
-----------------------------------------------------------------------
Some more on Stars-
1. The twinkling of the stars is caused by the swirling air in atmosphere and does not come from the star itself.
2. A new star is born every 20 days.
3. The color of stars ranges from red to yellow and to blue.
Red is coolest star and blue is the hottest. Yellow stars like the Sun have an average temperature.
4. Many stars are 1000 times bigger than our Sun.
-----------------------------------------------------------------------
प्रिय मित्र-मैत्रिणीनो तुमच्या मनात येणारी अशी विज्ञानीक प्रश्नाची उत्तरे देण्याचा आम्ही प्रयत्न करणार आहोत.. विज्ञान आणि तंत्रज्ञान साध्या आणि सरळ भाषेत आपल्या प्रबोधन टीम च्या एका नवीन फेसबुक पेज वर मांडणार आहोत. तुमची साथ मिळेल त्याबद्दल आमच्या मनात शंका नाही. तुमच्या मनातील शंका-कुशंका याची उत्तरे मिळवण्यासाठी आम्ही रोज छोट्या-छोट्या पोस्तद्वारे विज्ञानाचा प्रचार... प्रसार करणार आहोत.
पेज चे नाव- Science Simplified
पेज लिंक-
https://www.facebook.com/pages/Science-Simplified/204547429714435?refid=7&ref=notif¬if_t=like&_ft_=qid.5914464478197606937%3Amf_story_key.506858672721636
No comments:
Post a Comment
धन्यवाद !!